Zamek królewski na Wawelu

Posiada powierzchnię wynoszącą 7040 metrów kwadratowych z 71 salami wystawowymi. Jest to siedziba Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowych Zbiorów Sztuki. Wcześniej był to zamek obronno-rezydencyjny w Krakowie. Jest to dwupiętrowa budowla o charakterze renesansowym, barokowym oraz z elementami klasycyzmu. Znajduje się tutaj również dziedziniec z krużgankami arkadowymi, brama wjazdowa i pięć wież mieszkalnych.

Co ciekawe, odkryto wcześniej, że już w XI wieku istniały tutaj duże liczby obiektów murowanych, także o charakterze rezydencjonalnym. Mieściła się tutaj chociażby duża sala o 24 słupach, którą określa się jako palatium. Zamek obronny wybudowano na przełomie XI i XII wieku w północno-wschodnim narożniku wzgórza. Taka budowa była skutkiem przeniesienia stolicy Polski do Krakowa. Zamek był wzniesiony w stylu romańskim i składał się co najmniej z czworokątnej wieży obronnej przy Kurzej Stopce i budynku mieszkalnego. Na terenie tym znajdowały się także liczne budynki sakralne.

Warto wspomnieć o tym, że zamek był wielokrotnie rozbudowywany oraz odnawiany. Miało miejsce tutaj wiele pożarów, grabieży oraz przemarszów obcych wojsk, przez co obiekt musiał być wiele razy odbudowywany w nowych stylach architektonicznych. Budynek rozbudowywał sam król Władysław Łokietek w XIV wieku. Jego syn Kazimierz Wielki stworzył gotycką rezydencję. Natomiast za czasów Władysława Jagiełły powiększono zamek o pawilon gotycki oraz wieżę Duńską. W tym stanie budynek przetrwał do pożaru w 1499 roku.

W 1504 roku król Aleksander Jagiellończyk przebudował gotycką rezydencję na kształt renesansowy, a od 1507 roku prace te kontynuował Zygmunt I zwany Starym. To właśnie za jego sprawą powstały krużganki. Wszystkie sale i komnaty zamkowe nabrały bardziej luksusowego charaktery po zakupieniu przez Zygmunta Augusta arrasów flamandzkich.

W 1606 roku król Zygmunt III Waza przeniósł się na stałe do Zamku Królewskiego w Warszawie. Natomiast w 1649 roku miał miejsce kolejny pożar na zamku. Dodatkowo stan tej posiadłości pogorszył się w czasach potopu szwedzkiego. Zamek był również niszczony przez okupacje wrogich wojsk. Dopiero w latach 1689-1692 król Jan III Sobieski postanowił odrestaurować obiekt.